در بسیاری موارد، شروع یک کسب و کار الکترونیکی شبیه به شروع یک فروشگاه سنتی است. شما برای کسب و کار خود برنامه‌ریزی خواهید کرد، منابع مالی خود را سازماندهی می‌کنید، محصول خود را تولید می‌کنید و کار می‌کنید. اما جنبه‌های منحصر به فردی جهت اجرای کسب و کارهای آنلاین وجود دارد که کارآفرینان باید در نظر بگیرند. در این مقاله می خواهیم شما را با مراحل راه اندازی کسب و کار الکترونیکی آشنا کنیم.
مراحل راه اندازی کسب و کار الکترونیکی
۱- برنامه ریزی برای کسب و کار خود
اولین مرحله از مراحل راه اندازی کسب و کار الکترونیکی برنامه ریزی است. مانند هر کسب و کاری، شما به یک برنامه نیاز دارید. فرایند برنامه‌ریزی شما باید شامل آنالیز بازار، برنامه‌هایی برای چگونگی سرمایه‌گذاری تولید محصول، و شاید یک آنالیز SWOT برای شروع فرایند برنامه‌ریزی خود نیاز داشته باشید. SWOT ابزار قدرتمند تحلیل است که به شما کمک میکند قبل از ورود به بازار و به طور کلی هر زمانی که می‌خواهید بازخورد فعالیت‌های بازاریابی و تبلیغات خود را افزایش دهید از آن استفاده کنید. بدون برنامه ریزی هیچ کسب و کاری موفق نخواهد شد.
۲- نوشتن طرح کسب و کار خود
هنگامی که شما کمی برنامه‌ریزی اولیه را انجام دادید، وقت آن است که طرح کسب و کار خود را بنویسید. در واقع طرح کسب و کار گزارش جامعی است که تمام فعالیت‌هایی که قرار است انجام دهید و نیز چگونگی انجام آنها را بیان میکند. بنابراین کارافرینان با نوشتن طرح به خوبی با همه ابعاد کسب و کار خود آشنا می شوند و با برنامه‌ریزی، می توانند منابع و امکانات خود را به فعالیت‌های مختلف اختصاص دهند و با انجام این کار، به میزان قابل توجهی ریسک کسب و کار را کاهش می‌دهند. همچنین سرمایه‌گذاران با بررسی طرح کسب و کار، میزان موفق بودن طرح را می‌توانند بیازمایند و تصمیم به سرمایه‌گذاری بگیرند.
۳- ثبت نام دامنه و راه اندازی سایت خود
اگر تصمیم گرفتید سایت تجارت الکترونیک خود را خارج از پلتفرم‌هایی مانند eBay یا Etsy انتخاب کنید، باید مطمئن شوید نام دامنه انتخاب شده شما در دسترس است و آماده جهت استفاده است. هنگامی که شما آن را ایمن کردید، فرایند راه‌اندازی وبسایت کسب و کار شما شروع می‌شود.
۴- مشخص کردن محصولات مورد نظر خود را برای فروش
این مرحله برای فروشگاه اینترنتی هیچ فرقی با راه‌اندازی یک مغازه معمولی ندارد. در ابتدا باید مشخص کنید چه اجناسی قرار است به فروش برسانید و نیز باید علایق و توانایی‌های خود را در نظر بگیرید تا بتوانید محصول مناسبی ارائه دهید. به عنوان مثال اگر شما به کارهای هنری و دستی علاقه دارید و اینکار را انجام می‌دهید می‌توایند فروشگاه اینترنتی برای خود راه‌اندازی کنید.
پس از انتخاب محصول مناسب بر اساس علایق خود، نکته‌ای که باید پس از آن بدان توجه کنید این است که رقبای خود را در آن حوزه بررسی کنید و ببینید آیا بازار اشباع شده است یا نه. اگر رقبای سرسختی در آن حوزه مشغول به کار باشند احتمالا موفقیت شما کم می‌شود مگر اینکه ویژگی‌های جدیدی نسبت به رقبای خود به مشتریان خود ارائه دهید تا محصولات شما را خریداری کنند.
۵- مشخص کردن مشتریان هدف خود
مرحله بعدی از مراحل راه اندازی کسب و کار الکترونیکی مشخص کردن مشتریان هدف است. منظور از شناسایی مشتریان هدف این است که ببنید چه افرادی از جامعه اقدام به خرید محصولات شما خواهند کرد. اگر بتوانیم این افراد را شناسایی کنیم کسب و کارمان سریعتر رشد می‌یابد. پس از شناسایی مشتریان هدف خود باید بتوانید آنها را جذب کنید. بنابراین باید تحقیقاتی در مورد مشتریان خود انجام دهید؛ به عنوان مثال مدل‌های خرید و مدل‌های جغرافیایی آنها را به دست آورید. رفتار مخاطبان آنلاین می‌تواند در ایجاد استراتژی شما نقش داشته باشد که باید آن را پیدا کنید. چرا باید محصولات شما را بخرند که پاسخ به این سؤال تمایز شما را نسبت به رقبا مشخص میکند.
۶- قانونی کردن وب سایت
چند مرحله وجود دارد تا بتوانید کسب و کار خود را قانونی کنید. به طور کلی قوانین مشابهی برای کسب و کارهای آنلاین مانند کسب و کارهای سنتی وجود دارد اما چند تفاوت ظریف وجود دارد:
شاید یکی از سخت‌ترین مراحل برای راه‌اندازی یک فروشگاه اینترنتی، دریافت نماد اعتماد الکترونیک است. اهمیت دریافت این نماد از آنجا می‌باشد که اگر بخواهید وبسایت شما به درگاه بانکی متصل شود، یکی از ملزومات دریافت درگاه پرداخت بانکی، داشتن نماد اعتماد الکترونیک است. داشتن این نماد باعث می‌شود که مشتریان به شما اعتماد کنند و با داشتن آدرس و شماره تلفن تأیید شده، اعتبار فروشگاه شما افزایش می‌یابد. این نماد توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیک داده می‌شود.
مجوز اختصاصی: این مجوز مربوط به گروه صنفی است که بسته به محصولات خود نیاز به پروانه اختصاصی همان صنف یا اتحادیه می‌باشد. لازم به ذکر است که وبسایت‌هایی مانند سایت‌های شرکتی یا شخصی نیازی به دریافت پروانه کسب و کار یا نماد اعتماد الکترونیکی ندارند.
۷- توسعه و نگهداری
توسعه و نگهداری از مهم ترین مراحل راه اندازی کسب و کار الکترونیکی است.برای بقای کسب و کارتان لازم است مرتبا فرصت های جدید را شناسایی کنید.محصولات تازه اضافه کنید و کسب و کارتان را توسعه دهید تا مشتریان خود را از دست ندهید.
۸- انتخاب چند درگاه پرداخت مطمئن
برای فروشگاه اینترنتی خود می‌توانید روش های مختلفی را برای پرداخت وجه کالا از جمله پرداخت آنلاین، واریز به شماره حساب و پرداخت نقدی در محل قرار دهید. با توجه به اینکه امروزه افراد بیشتر پرداخت آنلاین را ترجیح می‌دهند بنابراین باید چند درگاه پرداخت از بانک‌های معتبر کشور تهیه کنید.
۹- توجه به اصول سئو و بازاریابی محتوا
همانطور که می‌دانید سئو یکی از فاکتورهای اساسی برای موفقیت هر کسب و کار اینترنتی است که لازم به یادآوری نمی‌باشد. همه کسب و کارهای اینترنتی موفق در سراسر دنیا، فاکتور سئو را جزو الویت‌های اصلی خود می‌دانند و برای آن بودجه‌ای را در نظر می‌گیرند. رعایت اصول سئو منجر می‌شود محصولات یا خدمات ارائه شده شما در موتورهای جستجو شناخته شوند، رتبه شما در موتورهای جستجو بهبود یابد و به این طریق مشتریان با وبسایت شما آشنا شوند و بدین ترتیب وبسایت شما شناخته شده تر و درآمد بیشتری کسب کنید.
انواع مدل های کسب و کار الکترونیکی
۱ . فروش کالا
۲ . فروش خدمات
۳ . فروش محصولات دانلودی
آشنایی با هر یک از این مدل ها و مراحل راه اندازی کسب و کار الکترونیکی شما را در راه اندازی کسب و کار مورد نظر یاری میکند.
در نهایت شروع یک کسب و کار الکترونیکی شباهت‌های زیادی به شروع کسب و کار فیزیکی دارد. البته فروش از طریق فروشگاه اینترنتی، راه مناسب‌تری برای فروش به دلیل دسترسی بیشتر افراد به آن نسبت به یک فروشگاه سنتی است. همچنین در طراحی یک وبسایت فروشگاهی باید مشخصاتی مانند سادگی، جلب مشتری و خرید راحت مشتری مد نظر قرار گرفته شود. به عبارت دیگر مشتری با ورود به فروشگاه اینترنتی به آن احساس خوبی دست دهد، توجه او به کالاها جذب شود و اینکه با گذاشتن اطلاعات کامل صاحب سایت و ایجاد امینت خاطر، خریدی مطمئن انجام دهد. لازم به ذکر است که ایجاد یک فروشگاه اینترنتی موفق با چالش‌ها و سختی‌هایی همراه است، اما رسیدن به نتیجه مطلوب بسیار لذت بخش خواهد بود.
امیدواریم که با ارائه این مقاله توانسته باشیم کمکی هرچند اندک به شروع و راه اندازی کسب و کار الکترونیکی شما کرده باشیم، فراموش نکنید که برای موفق شدن در هر کاری باید از نقطه ای آن را شروع کرد.
ممنون